Puzzled

— (2007)

Zefiro Torna – Zoo/Thomas Hauert

Het muziekensemble Zefiro Torna en het hedendaagse dansgezelschap ZOO \ Thomas Hauert slaan de handen in elkaar voor een voorstelling gebaseerd op oude muzikale raadsels.

Zefiro Torna wijdt zich aan de geheimen van de raadselcanons uit de ars subtilior en de renaissance. De code van deze raadselcanons ligt verborgen in cryptische aanwijzingen, zoals het bekende Ma fin est mon commencement van Guillaume de Machaut. Of ze neemt de meest fantasierijke emblematische en symbolische vormen aan, zoals die van het labyrint in En la maison de Daedalus, het kompas van Cordier, de sleutel en het zwaard van Vaet, het schaakbord van Senfl en Danckerts, of de dobbelstenen van Josquin. Deze muzikale raadsels kunnen gezien worden als een metafoor voor de existentiële zoektocht van de mens. Eenzelfde thematiek en techniek inspireerde J.S. Bach in zijn orgelcompositie Ein kleines Harmonisches Labyrinth. Meer recent staat ook in de ricercares Jonathan Harvey, het onderzoek naar de grenzen van een instrument van Heinz Holliger en de musicboxen van Richard Rijnvos de zoekende mens centraal.

Vooral het labyrint komt doorheen de geschiedenis steeds opnieuw terug als symbool voor de ‘condition humaine’. In de christelijke traditie – waartoe ook de oude muziek behoort die Zefiro Torna bestudeert – stelde het de moeilijke weg langs de verlokkingen van het leven naar de ultieme, hemelse verlossing voor. Wat kan die zoektocht vandaag nog betekenen? Hoe kunnen we een symbool dat steunt op het perspectief van een unieke ‘uitweg’ verzoenen met de hedendaagse relativistische filosofieën?

Thomas Hauert exploreert de mechaniek van het lichaam als een samenspel van mogelijkheden, richtingen en grenzen. Eén van de hoofdlijnen in het onderzoek van het gezelschap bestaat erin complexe systemen uit te bouwen die een groep in beweging kunnen coördineren. Keer op keer veranderen de dansers van richting, komen op hun stappen terug, in een zoektocht die ogenschijnlijk zin noch uitkomst heeft. Het traject is hier belangrijker dan de uitkomst. Het individu tekent zijn traject uit in een omgeving vol beperkingen, maar behoudt toch een zekere keuzevrijheid. In het werk van Thomas Hauert wordt deze studie van de beweging tussen vrijheid en belemmering tegelijkertijd toegepast op alle lichaamsdelen, op elk ogenblik en in alle richtingen.

De voorstelling puzzled werkt als een aaneenschakeling van enigma’s: telkens een raadsel is opgelost, duikt er een nieuw op. Polyfone stemmen en instrumentale caccia’s vergezellen de dansers in een tijdloze zoektocht, die misschien nooit voltooid zal zijn.

co-productie / Musica Antiqua Brugge, Festival van Vlaanderen Tongeren, Zoo Compagnie

Els Van Laethem, Cécile Kempenaers cantus
Els Janssens altus
Kristien Ceuppens hobo
Liam Fennelly / Paulina Van Laarhoven vedel, viola da gamba
Jurgen De bruyn luit, artistieke leiding
Wouter Koelewijn orgel
Prof. Dr. Katelijne Schiltz research
Hedendaagse Dans Compagnie ‘Zoo’ / Thomas Hauert choreograaf