LUNALIA // artist in residence - Sint Romboutstoren, Mechelen
LUNALIA // artist in residence - Sint Romboutstoren, Mechelen
LUNALIA // artist in residence - CC Mechelen, Minderbroederskerk
LUNALIA // artist in residence - CC Mechelen, Minderbroederskerk
Het concert van UNITY IN DIVERSITY op Morgenland Festival Osnabrück werd op 28 augustus uitgezonden op Deutschlandfunk Kultur. De opname blijft beschikbaar tot eind september.
De opname biedt de gelegenheid om de bijzondere vierde editie van het residentieproject Unity in Diversity met de Israëlische contratenor Doron Schleifer, de Libanees-Palestijnse zanger Haitham Haidar en topmuzikanten Alon Sariel, Christos Barbas en Jurgen De bruyn, te herbeleven. Het concert werd razend enthousiast onthaald.
Eind april start de tweede editie van het Europese luitliederen project Unity in Diversity. Luitist Jurgen De bruyn en mandolinevirtuoos Alon Sariel krijgen gezelschap van zangeressen Lore Binon en Elly Aerden, van Vittoria Pagani op de Indische Sarod en van de ney en lavta speler Christos Barbas. De creatie tijdens LUNALIA, Festival van Vlaanderen Mechelen, maakt deel uit van het Mechels stadsfestival Construct Europe, en kadert in het Belgisch voorzitterschap van de EU Raad. Na de première volgen concerten in Hasselt en Dilbeek.
Om je alvast in te tunen kan je naar de podcast luisteren die door Evita Nossent gemaakt werd. Daarin vertellen de muzikanten over hun ervaringen tijdens de eerste residentie in Laus Polyphoniae Antwerpen. Ze getuigen over hun persoonlijke muziekpraktijk en hoe ze zich opstellen voor nieuwe ontmoetingen.
Met de woorden van Alon: “…what we present on stage is the wishfull thinking of what could be in Europe in the future, if the European dream actually works”.
Op 17 mei is The Mass Man, een samenwerking tussen Zefiro Torna en Muziektheater Transparant, te gast op het O. Festival in Rotterdam.
Regisseur Wouter Van Looy, videokunstenaar Wim Catrysse en schrijver Peter Verhelst baseren zich voor de voorstelling op het boek ‘Massa en Macht’ van Elias Canetti. De Nobelprijswinnaar beschrijft zijn ervaringen met de massabewegingen in het begin van de 20ste eeuw en vermengt ze met indrukwekkende sociologische en antropologische inzichten. Het boek leest niet alleen als een reflectie op het verleden, het is ook een gids voor vandaag.
Solistische zanger/performers, instrumentalisten op luit, cornetto, trompet en drums, een geluidsinstallatie kunstenaar en elektronische soundscapes geven nieuwe vorm en uitdrukking aan een brede waaier van subgenres van het middeleeuwse kruisvaarderslied. Ze tonen een genuanceerd beeld van een complexe tijd en keerpunt in de geschiedenis, gekenmerkt door veranderende identiteiten en wereldbeelden.
De uitzending van het YULE concert op Klara kan nog steeds online beluisterd worden:
Luister hier het interview met Meskerem en Lore op Music Matters
Volgende week beginnen de repetities voor voorstelling L’ALQUIMISTA in Barcelona, in het Theatre Nacional de Catalunya. Michael De Cock maakte een theaterbewerking van het boek Hermetisch Zwart van de Belgische schrijfster Marguerite Yourcenar en regisseert. Luitist Jurgen De bruyn staat mee op het podium en voorziet samen met componist Alain Franco de soundtrack van het verhaal dat zich afspeelt in het 16deeeuwse Europa met een focus op de laatste jaren van de Brugse arts en alchemist Zeno en op universele thema’s als menselijkheid en vrijheid in woelige tijden.
De première zal plaatsvinden op 11 mei 2023. De tickets zijn te koop via TNC.
ZEFIRO TORNA - SEADS network
What would happen if there were a United Organization of Organisms, called UOO (uh-oh)
where each species gets one vote?
Would mankind be voted off the planet?
Would we be rejected by the biosphere as a virulent organism?
We are nature,
we are not separate from it
It's a natural gift we have
It is just
Recalling it
It is just
Reclaiming it
It is just
Re-enchanting it
(Tekstfagment door Birsen Uçar voor de voorstelling PAST >| ORALE)
De transdisciplinaire voorstelling PAST >I ORALE, een samenwerking tussen ZEFIRO TORNA en het SEADS Network (Space Ecologies Art & Design), linkt Beethoven aan het thema natuur versus mens, maatschappij en wetenschap. Filosofische leidraad is het vooruitgangsoptimisme weerspiegeld in diens allegorische ballet Die Geschöpfe des Prometheus. Daarin brengt een titaan het vuur naar de aarde om de mens te bevrijden van het dictaat van de goden. Wetenschap en kunst leiden er tot een nieuwe moraal.
Een gelijkaardig toekomstdenken kenmerkt het DNA van SEADS, een internationaal netwerk van kunstenaars, wetenschappers, ingenieurs en activisten. Deze nieuwe zelfbewuste generatie legt de nadruk op een toenemende psychische verbondenheid van alle mensen, gesteund door geavanceerde communicatiemiddelen en een verdere computerisering van de maatschappij.
PAST >I ORALE is ontworpen als een utopisch ecosysteem waarbij de mens, micro-organismen en technologie een symbiotische relatie aangaan. Muzikale motieven uit Beethovens befaamde 6de ‘Pastorale’ Symfonie vormen de bouwstenen van nieuwe composities. Liederen uit de cyclus An die ferne Geliebte of fragmenten uit de 5de Cellosonate muteren en worden vergezeld van ambient music, geluidskunst, spoken word en alternatieve popmuziek.
Klank geeft vorm aan een ecologie van microscopische levensvormen: geluidsfrequenties en muzikale patronen beïnvloeden de condities waarbinnen deze levende materie zich bevindt. Via microscopische beeldcaptatie en projectie wordt deze verborgen wereld zichtbaar voor publiek en performers. Het resultaat is een zonderlinge biotoop waarbij hybride klanken de toehoorder/schouwer ‘im glückliche Fahrt’ transporteren naar een nieuwe tijd en ruimte.
Zefiro Torna
SEADS Network
muziek: BTHVN ‘shards’ | nieuwe muziek gebaseerd op motieven uit Symfonie nr.6 in F ‘Pastorale’, liedcyclus ‘An die ferne Geliebte’, ‘Cellosonate nr.5’ en ‘Meeresstille’ – arrangementen Hydrogen Sea songs
In coproductie met Concertgebouw Brugge, LUNALIA, CC Strombeek, GC De Muze
In samenwerking met Plantentuin Meise
Met dank aan Kunstencentrum nona, STUK, DE MAAN
INTERVIEW
Beethoven als voorloper van het transhumanisme
Artistiek leider van Zefiro Torna Jurgen De bruyn over kantelpunten in de geschiedenis
Het muziekensemble Zefiro Torna staat sinds jaar en dag gekend om zijn vernieuwende concepten en dat geldt zeker ook voor de nieuwe productie PAST >| ORALE, BTHVN transhumanized. Naar aanleiding van het Beethovenjaar ontwierp Jurgen De bruyn, samen met SEAD Network, een utopisch ecosysteem. In een verrijkend gesprek legt hij uit wat we ons daarbij voor moeten stellen.
> Aan wat voor muziek mag het publiek zich verwachten?
Het geheel voelt aan als een radiofoon werk, een ietwat dystopische omgeving gevuld met flarden klassieke muziek, gesproken woord, geluidskunst, ambient en electro pop. Het instrumentarium is herkenbaar en tegelijkertijd bizar. Frederik Croene’s piano is deels ontmanteld en wordt op onverwachte wijze behandeld. Epoque instrumenten als cello, mandoline of romantische gitaar krijgen een elektronisch verlengstuk. Geluidskunstenares Pak Yan Lau gaat als een ‘wizzard’ aan de slag met toy piano’s, synths en electronics.
> Wordt er ook gezongen in de voorstelling?
Ja, we brengen fragmenten uit de liedcyclus ‘An die ferne Geliebte’ van Beethoven, vertolkt door tenor Mathis Van Cleynenbreugel. Een man is verwijderd van zijn geliefde en probeert zijn liefde over te brengen via de natuur: de wolken, de wind, een rivier of de vogels. Tijdens de voorstelling ervaar je hoe de mannelijke figuur meer en meer weg wordt gefilterd en hoe de vrouwelijke figuur naar de voorgrond treedt. Zangeres en ecofilosofe Birsen Uçar (van de popgroep Hydrogen Sea n.v.d.r.) vervult de rol van die ‘verre geliefde’ en voegt teksten en songs toe aan de voorstelling. Ze is een soort intuïtieve figuur die de natuur belichaamt. Ze waarschuwt en brengt hoop, ze staat symbool voor de toekomst.
> Voor dit concert werken jullie samen met SEAD network. Wat voor organisatie is dat?
SEAD (Space Ecologies Art & Design) is een netwerk van jonge activisten die wereldwijd bio-art-projecten opzetten. Hun realisaties tonen de relatie tussen de natuur en de computerisering van de maatschappij. Hun experimenten gaan hand in hand met de plaatselijke sociaal-maatschappelijke context, lokale gebruiken en traditie. Ze zijn erg actief op sociale media en ondersteunen campagnes zoals die van Youth for Climat. SEAD werkt ook mee aan futuristische projecten met NASA.
> En hoe werken jullie dan precies met hen samen?
Samen met hen onderzoeken we de microscopische wereld. Er is een hele wereld die onzichtbaar is voor de mens, maar waar we wel mee geconnecteerd zijn. Daar zijn we ons niet altijd van bewust. Om voor die bewustwording te zorgen, integreren we een installatie in de voorstelling. We gaan die microscopische wereld visueel blootleggen aan de hand van projecties. Het fijne is dat onze muziekklanken de micro-organismen zullen beïnvloeden. De levende organismen worden dus aangestuurd door de omgeving en dat proces wordt gemonitord via een elektronenmicroscoop. Op die manier creëren we visuals, die op de omgeving gemapt zullen worden en die ervoor zorgen dat je terechtkomt in een utopisch ecosysteem.
> Zowel in de ‘Pastorale’ van Beethoven als in de filosofie van SEAD zit een vooruitgangsoptimisme.
Het idee van het transhumanisme, waar men door de natuur gestelde grenzen probeert te doorbreken, speelt inderdaad een belangrijke rol in onze voorstelling. Ik vind het enorm boeiend om op zoek te gaan naar kantelpunten in de geschiedenis. Ludwig van Beethoven werd in zijn tijd geconfronteerd met de impact van de de industriële revolutie. En met alles wat zich nu aandient, gaan ook wij heel wat zaken moeten herdenken. Ons huidige westerse systeem loopt op zijn einde. We moeten terug in dialoog gaan met de natuur en een manier vinden om meer te resoneren met onze omgeving. Er zijn zaken die nu goed zijn en die we mee moeten nemen naar een nieuwe tijd, maar technologische en wetenschappelijke vooruitgang mag ons niet afschrikken. Voor ons project vonden we o.a. inspiratie in het boek ‘The Mushroom At The End Of The World’ van de Amerikaanse antropologe Anna Lowenhaupt Tsing. Ze beschrijft hoe een matsutake, een heel kostbare zwam, alleen maar gedijt in verstoorde omgevingen. Daarmee wil ze zeggen dat er wel nog hoop is, maar dat we creatief zullen moeten omspringen met de ruïnes die we hebben aangericht. Het transhumanistische gedachtegoed bevat dus zeker een soort vooruitgangsoptimisme, een geloof in de mogelijkheden van de mens.
> De voorstelling zal plaatsvinden in de Plantentuin van Meise. Waarom de keuze voor deze plek?
Het concert zal plaatsvinden in de gebouwen van expojaar ‘58, waar zich ook de labo’s van de Plantentuin bevinden. Het is een wat futuristische omgeving. Je ziet dat ze gebouwd zijn vanuit het vooruitgangsoptimisme van de jaren vijftig, maar tegelijkertijd ook al wat versleten zijn. Door die spanning, krijgt de locatie iets verontrustend, wat een gedroomde setting is voor deze voorstelling.
Interview door CC Strombeek en CC Meise, in het kader van de voorstellingen op 23 en 24 mei 2021.